پس از انتقال بيمار به اتاق عمل و تخت جراحي معمولاٌ گروه دبيهوشي بر بالين بيمار حاضر مي شوند پس از اينكه جهت پايش ضربان قلب روي مانيتور موجود در اتاق عمل سيم هاي رابط دستگاه به طرفين قفسه بيمار وصل شد. رگ گيري از وريدهاي سطحي اندام فوقاني بوسيله آنژيو كت انجام مي شود تا از اين طريق داروهاي بيهوشي و سرم هاي مورد نياز تزريق شود. در واقع تنها اين مرحله است كه بيمار احساس كمي درد خواهد كرد و پس از آن بيمار دردي را عموماٌ تجربه نخواهد كرد. قدم بعدي گرفتن يك راه شرياني جهت پايش مداوم ميزان فشار خون بيماران است كه اينكار با بي حسي موضعي انجام مي شود. پس از اين مرحله ماسك ويژه اي روي دهان و بيني بيمار گذاشته مي شود كه از طريق آن اكسيژن و سپس مواد بيهوشي استنشاقي به بيمار رسانده مي شود. در همين اثناء متخصص بيهوشي با كمك داروهاي ويژه بيمار را بطور كامل بيهوش و بي درد مي كند.
پس از آن گروه جراحي كار خود را شروع مي كند و مرحله اول گرفتهاي عروقي مورد نياز را آماده مي كند و پس از آن نوبت به قسمت اصلي عمل يعني برقراري گرفتهاي عروقي مي رسد. در روش معمول و شايع تر جراحي باي پس عروق كرونر، از دستگاه پمپ قلبي ريوي مصنوعي استفاده مي شود. اين وسيله بطور موقت كار خونرساني قلب و اكسيژن رساني ريه را به عهده مي گيرد و جراح را قادر مي سازد با روش هاي خاصي ضربان قلب را بطور موقت از كار انداخته و اقدام به دوختن گرفتهاي مورد نظر كند. ( مراجعه به مبحث پمپ قلبي ريوي)
روش ديگري از اين جراحي، دوختن گرفتهاي عروقي بدون استفاده از دستگاه قلبي ريوي مصنوعي است. در اين روش در حاليكه قلب در حال طپش است جراح با استفاده از ابزارهاي خاصي اقدام به برقراري گرفتهاي مورد نظر مي كند. جهت آگاهي بيشتر در مورد اين دو روش جراحي مي توانيد به قسمت شايع مراجعه فرمائيد.
تعداد گرفتهاي عروقي كه براي يك بيمار بكار مي رود به وسعت درگيري عروق كرونر بيمار، يافته هاي آنژيو گرافي و يافته هاي حين عمل جراحي آن بستگي دارد. طول مدت جراحي نيز به عوامل مختلفي بستگي دارد ولي عموماٌ حدود 4- 3 ساعت طول مي كشد. پس از جراحي بيماران به بخش مراقبتهاي ويژه) ( I. C. U منتقل مي شوند. بايد توجه داشت، تقريباٌ همه بيماراني كه تحت جراحي باي پس كرونر قرار مي گيرند در حالت بيهوشي نسبي و در حاليكه هنوز تحت تنفس مصنوعي قرار دارند به I. C. U منتقل مي شوند. لذا بيماران براي مدت زماني بيدار و هوشيار نيستند و نمي توانند با همراهان ارتباط برقرار كنند. بيماران عزيز بايستي به خاطر داشته باشند كه وقتي تاثير دارو هاي بيهوشي از بين رفت و بيدار شدند به علت لوله مخصوصي كه جهت برقراري راه تنفس مصنوعي داخل دهان و ناي آنها گذاشته شده است نمي توانند صحبت كنند، لذا جاي نگراني نبايد باشد. در اين مرحله بايد آرامش خود را حفظ كنند و بدون هيجان و اضطراب به نفس كشيدن خود ادامه دهند و مطمئن باشند به محض اينكه تعداد و دامنه تنفس شان به حد مطلوبي رسيد از دستگاه تنفس مصنوعي جدا خواهند شد و دقايقي بعد لوله داخل ناي آنها نيز خارج خواهد شد.
پس از بيدار شدن، بسياري از بيماران احساس ادرار كردن دارند و نگران آن هستند در حاليكه بايد توجه كرد كه بخشي از اين احساس به علت وجود كاتتر ( سوند ) مثانه است، لذا جاي نگراني و معذب بودن نيست.
بيماران محترم بايد بياد داشته باشند كه پس از بيدار شدن در بخش ICU با يك سري دستگاه ها و مانيتور هاي مختلف مواجه مي شوند كه دليل بر وخامت بيماري شان نيست و اين پايش ه براي همه بيماران انجام مي شود. بيماران معمولاٌ يك سري مسير هاي وريدي جهت تزريق داروها، سرم ها، و در صورت نياز خون و محصولات خوني دارند كه اين زاه هاي وريدي معمولاٌ از هر دو دست و رگ گردني آنها گرفته شده است.
نكته ديگري كه براي عده زيادي از بيماران جاي نگراني و سئوال است وجود لوله هاي سينه اي مخصوصي است كه از قفسه سينه شان بيرون آمده و داخل آن خون وجود دارد. فراموش نكنيم كه پس ازانجام جراحي، بيماران به ميزان چند صد سي سي معمولاٌ خونريزي دارند و اين لوله ها جهت جلوگيري از تجمع خون داخل سينه شان و پايش ميزان خونريزي آنها است و استفاده از آن اجتناب ناپذير است و لذا وجود خون داخل لوله ها، احساس ناراحتي و درد اندكي كه در محل تعبيه اين لوله ها وجود دارد نبايد بيماران را مضطرب كند. آگاهي بيماران از اين نكات ساده قبل از جراحي مي تواند در حفظ آرامش آنها در فاصله چند ساعت بين خاتمه بيهوشي و بيداري كامل و خروج لوله داخل ناي آنها نقش مهمي داشته باشد و مراقبت هاي پرستاري آنها را تسهيل كند.
پس از خارج كردن لوله داخل ناي، بيماران مي توانند براحتي تنفس كنند و ارتباط كلامي با ديگران برقرار نمايند. در اين مرحله مقداري آب، چاي، آب ميوه به بيماران داده مي شود و روز بعد از عمل عموماٌ مي توانند صبحانه خود را ميل كنند. در ساعت ها و روز هاي اول پس از جراحي بيماران به تنفس هاي عميق و سرفه تشويق مي شوند و يك وسيله پزشكي ساده به آنها داده مي شود تا پس از يك دم عميق داخل آن فوت كنند. اين اقدامات اهميت فوق العاده اي دارد، چرا كه سبب مي شود بخش هاي كوچكي از ريه كه در جريان بيهوشي و تنفس مصنوعي به اصطلاح هم خوابيده و كارآئي مناسب خود را از دست داده اند، دوباره به كار بيفتد تا ضمن افزايش كارآئي تنفسي و اكسيژن رساني ريه، مانع از بروز تب و عفونت هاي بعدي ريوي گردند. توصيه ما به بيماران عزيز اينست كه اين مسئله را جدي بگيرد و در صورتي كه حين سرفه كردن و تنفس عميق دچار درد محل جراحي مي شوند دست خود را روي سينه قرار داده بعد سرفه كنند و به پرستار خود اطلاع دهند تا اقدام لازم را براي تسكين درد انجام دهند.
مطلب ديگري كه مايليم بيماران عزيز به آن توجه كنند اين است كه در طول مدت بستري در ICU و قبل از اينكه از تخت پائين آمده و شروع به راه رفتن كنند بايد جهت جلوگيري از لخته شدن خون داخل وريد هاي اندام هاي تحتاني و عوارض بالقوه خطرناك آن، بطور مكرر در همان حالت خوابيده يا نشسته پاهاي خود را باز و جمع كنند و يا حداقل عضلات ساق و ران خود را بطور متناوب شل و سفت كنند تا برگشت خون وريدي تسهيل پيدا كند. معمولا پس از طي دو روز مراقبت در بخش ICU و در صورت عدم وجود هرگونه عارضه اي بيماران آماده انتقال به
بخش هاي عادي مي شوند در اين زمان بجز موارد خاص معمولاٌ لوله هاي سينه اي خارج مي شود. پانسمان بيماران تعويض مي شود، كاتتر مخصوصي كه در وريد گردني بيمار گذاشته مي شود و اصطلاحاٌ P.V.C گفته مي شود خارج مي گردد و كاتتر ويژه پايش مداوم فشار خون شرياني كشيده مي شود و بيمار با كمك صندلي چرخدار به بخش عادي منتقل مي گردد.
بد نيست به اين نكته هم اشاره كرد كه حدود 3 تا 5 در صد از بيماراني كه تحت عمل جراحي ها ي قلب باز قرار مي گيرند به علت تداوم خونريزي، خونريزي قابل توجه، خونريزي ناگهاني و يا تجمع لخته در اطراف قلب و فشار آن روي حفرات قلبي نياز پيدا مي كنند جهت بررسي و كنترل محل احتمالي خونريزي دهنده و تخليه لخته و شستشوي داخل قفسه سينه مجدداٌ به اتاق عمل منتقل شوند. اين اتفاق اغلب در 6 ساعت اول پس از جراحي و در حاليكه بيمار هنوز از طريق لوله داخل ناي خود نفس مي كشد اتفاق مي افتد. اين قبيل بيماران نبايستي نگراني مضاعفي را به خود راه دهند چرا كه اين بررسي و باز كردن مجدد قفسه صدري نه تنها عارضه اضافي مهمي به بيماران تحميل نمي كند بلكه نقش مهمي در برقراري پايداري وضعيت گردش خون آنها دارد.
اصولاٌ خونريزي هاي بعد از عمل كه درجات خفيف آنرا تقريباٌ همه بيماران دارند علاوه بر اينكه به علت نشت خون از محل هاي جراحي شده مي تواند باشد بلكه در اثر اختلالات سيستم انعقادي و اختلال عملكرد و تعداد پلاكت هاي موجود در گردش خون هم ممكن است باشد. چرا كه يكي از عوارض مهم دستگاه قلبي ريوي مصنوعي ايجاد همين اختلال در سيستم انعقادي بدن است. از طرف ديگر تداوم مصرف آسپيرين قبل از عمل و با مصرف داروي پلاويكس (Plavix) در بيماراني كه تحت عمل باي پس كرونر قرار مي گيرند مسئله نسبتاٌ شايعي است و خطر خونريزي بعد از عمل را افزايش مي دهد.